Lezingen

Alle lezingen kunnen worden opgevraagd bij cornel.bierens@atncb.nl

> Hier onderaan zijn te downloaden: Margo van Berkum and Dick van Berkum, I presume (augustus 2017), Het lijden van Vincent van Gogh wordt overgewaardeerd (juni 2016), Over Les évolués, een installatie van Stan Wannet (februari 2016), De onverslaanbare buitenmens (september 2014), De kunst en de rampen van de oorlog (september 2014) en Tijd als zand, zand als water (mei 2014), elk met een eigen beeldbalk rechts. Dan: Wat is kunst? (februari 2014) en EN-EN FINI (januari 2014), waar de volgende twee afbeeldingen bijhoren. Verder: De crisis van de man (november 2006), geïllustreerd door de grafieken en de foto (Brad Pitt alias Tyler Durden in Fight Club). Tenslotte: Armando DD (juni 1993), waarin de makers van de onderste drie afgebeelde werken voorkomen.

* Het lijden van Vincent van Gogh wordt overgewaardeerd

Juni 2016
Lezing op een symposium in museum MOTI te Breda, ter gelegenheid van de tentoonstelling Van Gogh Mini's (zie curator). Het lijden was er voor Van Gogh om het te overwinnen. Hij was geen patiënt voor Dr. Freud, zoals Edvard Munch, maar veelmeer voor zijn geestverwant en tijdgenoot Dr. Nietzsche, die net als hij vond dat je je lot moet liefhebben.

* Over Les évolués, een installatie van Stan Wannet

Februari 2016
Lezing bij de opening van de installatie in Museum Het Valkhof, Nijmegen. Hoezeer het menselijk gedrag ook wordt gerationaliseerd en gereguleerd, het zal zich altijd laten leiden door irrationele media en mediums. De hond is geëvolueerd tot mens, maar daarmee niet uit de mens verdwenen. De blaffende mens is de vrije mens.

> De lezing kan hier onderaan worden gedownload.

* Je ne suis pas Vincent

Januari 2016
Toespraak bij de opening van de gelijknamige tentoonstelling in Reuten Galerie Amsterdam. Ondanks onze sterke identificatie zouden we nooit durven zeggen Je suis Vincent. Van Gogh zelf zou het niet eens gezegd hebben, want Van Gogh was niet een iemand, hij was een menigte.

* Voorwaarts in de achteruit

September 2015
Het leven kan niet zonder vooruitgang, maar de mens moet het wel doen met een lichaam dat al sinds de oertijd zo goed als onveranderd is. Oefening baart kunst, al 200.000 jaar. Lezing uitgesproken in Kasteel Amerongen op 4 september 2015.

* Beste vrienden

Augustus 2015
Toespraak bij de opening van De collectie van Cornel Bierens in Arti et Amicitiae Amsterdam. Een tentoonstelling over Van Gogh in een ruimte die nog hetzelfde is als ruim 125 jaar geleden, toen Van Gogh zelf er ook al kwam.

* Ziel en zaagsel

Augustus 2015
Is het niet vreemd dat een middeleeuwse kerk een millennium later nog altijd volhangt met werken die met middeleeuwse middelen als verf en kwast zijn gemaakt? Inleiding bij de opening van de tentoonstelling Ziel en zaagsel in de middeleeuwse Walburgiskerk in Zutphen.

* Hans Post Frans

Mei 2015
Hans Broek als navolger van de 17de-eeuwse schilder Frans Post. Lezing bij de opening van Hans Broek's overzichtsten­toonstelling bij de Gasunie in Groningen.

* Nazingen en voorzingen

Maart 2015
Ambachtelijkheid zorgt ervoor dat de hand gaat zingen. En als die eenmaal zingt gaat ze vanzelf delen, want alle ambachtslieden zijn delers. Ze weten dat ze in een traditie staan en relativeren hun autonomie. Lezing bij de opening van de tentoonstelling Waar de hand zingt, Kunstvereniging Diepenheim.

* Het bloemencorso-imago van de ambachtelijkheid

Oktober 2014
De bloemencorso-cultuur is veel rijker dan we denken, maar het imago ervan staat in de weg. De ambachtelijkheid zit in dezelfde hoek, maar zal er uitgetrokken worden door de makers-cultuur, die een spannender imago heeft. Lezing op het symposium TopGemaakt in het Textielmuseum, Tilburg.

* De onverslaanbare buitenmens

September 2014
De jager-verzamelaar in ons drukt een veel sterker stempel op wie wij zijn dan we denken. Lezing voor de stichting Buitenkunst in Splendor, Amsterdam.

> De lezing kan hier onderaan worden gedownload.

* De kunst en de rampen van de oorlog

September 2014
Oorlogskunst is iets fundamenteel anders dan oorlogsfotografie. In 1945 eindigde de Tweede Wereldoorlog voor de oorlogsfotograaf en begon hij voor de oorlogskunstenaar. Inleiding bij de opening van de tentoonstelling The disasters of War, in Kersgallery, Amsterdam.

> De lezing kan hier onderaan worden gedownload.

* Tijd als zand, zand als water

Mei 2014
Over Henri Bergson en de „werkelijke tijd“ die, anders dan de chronologische tijd, een voorwaarde is voor het ontstaan van echte kunst. Lezing bij de opening van Landscapes of the mind, een duo-tentoonstelling van Fennanda Eleveld en Suzanne Glerum in De Meerse, Hoofddorp.

> De lezing kan hier onderaan worden gedownload.

* Kleine koningen

Februari 2014
Kijken naar de gewelddadigheden in Syrië met in het achterhoofd de oorlogsdrama's van Shakespeare. Lezing in het Theater van de Verkeerde Beslissing bij Quartair, Den Haag.

* Wat is kunst?

Februari 2014
Het boek Wat is kunst? van de Russische schrijver Lev Tolstoi heeft zijn lachwekkende kanten, en toch zit er veel bruikbaars in. Ook uit het werk van de kersverse PC Hooft-prijswinnaar Willem Jan Otten is veel nuttigs te halen voor wie een antwoord zoekt op de eeuwige vraag. Lezing bij de opening van HIJ-ZIJ-WIJ, een duo-tentoonstelling van Caren van Herwaarden en Gijs Assmann bij Studio Van Dusseldorp in Tilburg.

> De lezing kan hier onderaan worden gedownload.

* EN-EN FINI

Januari 2014
Het woord drukt een zwaar stempel op het beeld en zit het beeld daarmee ook heel vaak in de weg. Alle grote kunstenaars weten dat zij niet alleen representanten zijn van onze talige cultuur, maar ook nog altijd van de jager-verzamelaar die 200.000 jaar over onze aardbol heeft gezworven. Lezing bij de afsluiting van de tentoonstelling EN-EN van Gijs Assmann in Galerie Nouvelles Images in Den Haag.

> De lezing kan hier onderaan worden gedownload.

* Technologie en het lichaam

November 2013
Het lichaam is oeroud en verandert over de eeuwen nauwelijks, de technologie is recent en muteert snel en voortdurend. Voor een succesvolle samenwerking moeten ze allebei in hun kracht en waarde worden gelaten. Lezing op de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunst, Den Haag.

*Filosofie en ambacht

September 2013
Over de invloed van filosofen op de wisselende waardering van ambachtelijkheid. Uitgesproken op het symposium Filosofie en Ambacht, Internationale School Voor Wijsbegeerte, Leusden.

*De verhouding van bedenken en maken in de kunst

Augustus 2013
Bij het maken van kunst is alle hiërarchie die wordt aangebracht tussen hoofd en hand bedrieglijk en onzinnig. Lezing bij de opening van een tentoonstelling in Dordtyart, Dordrecht.

* De handgezaagde ziel

April 2013
Over de noodzaak van de ambachtelijk onderwijs in kunstopleidingen. Uitgesproken op het Studium Generale Grip op Hedendaagse Kunst van Academie Minerva, Groningen.

* Kunst en ambacht

Maart 2013
Lezing op het symposium Quit Your Dayjob bij de tentoonstelling Hand Made in Museum Boijmans van Beuningen, Rotterdam.

* De handgezaagde ziel, kunsthistorisch

September 2012
Over het ambachtelijke en het conceptuele in de beeldende kunst.
Lezing voor Amsterdams Grafisch Atelier en Centrum Beeldende Kunst bij de opening van de tentoonstelling Boundless, grensoverschrij­dende grafiek, CBK, Amsterdam.

* Marches Funèbres

Maart 2012
Over de dood als motiverend principe, de film the Passion of the Christ en de Engelse filosoof Simon Critchley. Schilderijen als stills en kruiswegstaties.
Bij de opening van de gelijknamige tentoonstelling van Ronald Ophuis in Akkuh, Hengelo.

* Oeuvres for ever

Februari 2012
Uitgesproken bij uitreiking van de oeuvreprijzen van het Mondriaanfonds aan Daan van Golden (Oeuvreprijs beeldende kunst), Paul Mijksenaar (Oeuvreprijs vormgeving) en Adriaan Geuze (Oeuvreprijs bouwkunst), aan Wim van Krimpen (Benno Premselaprijs) en aan Rudi Fuchs (Prijs voor de Kunstkritiek). Stadsschouwburg Amsterdam.

* Denken is handwerk

September 2011
Lezing over de verhouding van doen en denken in de kunst, Academie Sint Joost, Breda.

* Alles van waarde is niet kapot te krijgen

Juni 2011
Over autonomie, romantiek en de reductie van kunstsubsidies.
Uitgesproken bij de opening van de tentoonstelling DNA WERK[T] in De Nieuwe Academie/Gemak, Den Haag.

* Nozomi & Pygmalion

Mei 2010
Over Ad Gerritsen.
Uitgesproken bij de opening van zijn solo-tentoonstelling in Stedelijk Museum Zwolle.

* De keramiek en de dood

April 2009
Over Sigmund Freud, Jan van den Dobbelsteen, Haim Steinbach, Mimmo Paladino, Jean Cocteau, Guido Geelen, Lucio Fontana, Peter Paul Rubens.
Uitgesproken in het Stedelijk Museum ´s Hertogenbosch.

* De toekomst van de kunsteducatie

Oktober 2007
Lezing voor de Nederlandse Museumvereniging op het museumcongres 2007 te Maastricht.

* Rodin's Adam in Zwolle

November 2006
Aantekeningen bij het werk Call me van Arnoud Holleman. Voordracht bij Kunst en Cultuur Overijssel, Zwolle.

* De crisis van de man

December 2004
Lezing in het Studium Generale van de Universiteit Maastricht.

> De lezing kan hieronder worden gedownload.

* Illegaliteit en kunst

Februari 2004
Bij de presentatie van nummer 1 van het kunsttijdschrift Mister Motley in De Balie, Amsterdam.

* De stand van de kunst

November 2000
Kunst in een gouden kooi en een avant-garde van de leegte.
Lezing bij het Fonds BKVB, Amsterdam.

* The democracy of culture

September 1999
Over het beleid van staatssecretaris van Cultuur Rick van der Ploeg. Aristos boven demos. De fixatie op democratie in de kunsten is overbodig, het is daar met de democratie allang in orde.
Uitgesproken in cultuurcentrum De Unie, Rotterdam. Een bewerking van de lezing werd gepubliceerd in NRC-Handelsblad 05.03.1999.

* Het oordeel van een stratenmaker

Oktober 1998
Waarom kunstkritiek nooit rustgevend mag zijn.
Lezing bij de uitreiking van de Jan-Bart Klasterprijs voor kunstkritiek aan Paul Kempers in het Stedelijk Museum Amsterdam. Gepubliceerd in NRC-Handelsblad van 23.10.1998

* Een deeltjesversneller beeldhouwen

Januari 1998
Over kunst en wetenschap.
Uitgesproken bij de opening van de tentoonstelling Formule-2 van Stichting Formule-2, het newMetropolis Science and Technology Center en de Universiteit van Amsterdam, in NewMetropolis, Amsterdam. Gepubliceerd in catalogus Formule-2 en als Skulptur eines Teilchenbeschle­unigers en Sculpture of a Particle Accelerator in Formule-2.1, Künstlerhaus Bethanien, Berlijn 1999. Verder onder de titel Wie van alles houdt, houdt van niets in het bijzonder in NRC-Handelsblad, en in de bundel Kunst in crisis, samenstelling Rutger Wolfson.

Zie kunstteksten, NRC-Handelsblad. 30.10.1998. Daar is de tekst te downloaden.

* Het oerboek is een verschrikkelijk boek

December 1997
Bij de lancering van het Maatstaf-nummer Het Oerboek, Uitgeverij De Arbeiderspers, Amsterdam.

* Fata morgana

September 1996
Over het ideale kunstonderwijs.
Uitgesproken in het Stedelijk Museum Amsterdam. Gepubliceerd in Academia Utopia, een publicatie van de Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam 1996.

* Kunstvogels zonder weerga

Maart 1996
Over het verkeerde woord kunstenaarsini­tiatief.
Uitgesproken in kunstenaarsini­tiatief Hooghuis Arnhem. Gepubliceerd in Cover-Itch, maart 1996.

* Lang leve het manifest

November 1994
Inleiding bij Manifesten van de jaren negentig.
Stichting Literaire Activiteiten Amsterdam, De Balie Amsterdam.

* Lang leve de dilettant

Juni 1994
Over nut en onnut van de kunsteducatie.
Uitgesproken op een studiedag over heden, verleden en toekomst van de amateurkunst bij de Stichting Buitenkunst in Elp, Drenthe. Gepubliceerd in Kunst & Educatie, jrg. 3, nr. 4, augustus 1994.

* Armando DD

Juni 1993
Lezing over Armando op 6 juni, D-Day, in het Mondriaanhuis (Hermen Molendijkstichting) te Amersfoort. Gepubliceerd in …waar kleur een specifiek rol speelt, Sikkensprijs 1959–1997. Blaricum 1997, ISBN 909–6611–881–4.

> De lezing kan hieronder worden gedownload.