Sex doet een weekje nex

Take 1,2,3 in 23 shots

In 1995 besloot het Centraal Museum Utrecht een serie tentoonstellingen te maken met het werk van hedendaagse kunstenaars uit de eigen collectie, aangevuld met een keuze uit hun recente werk. Het museum omschreef de tentoonstellingen als „een reeks ongepolijste simultaansoli in compacte vorm“, en noemde ze, met een beroep op de filmtaal, Takes. Eind januari 1996 was de opening van Take One, waaraan acht kunstenaars deelnamen.

Inmiddels was ik gevraagd na te denken over een tekst voor een publicatie, die na afloop van de reeks zou verschijnen. Mijn gedachten gingen niet in de richting van een catalogustekst. Ik wilde nu eens iets schrijven dat representatief was voor de selectieve waarneming waarmee een mens nou eenmaal altijd door een museum loopt. Iedere tentoonstelling maakt, als het goed is, in de kunstliefhebber een hoogst persoonlijk verhaal wakker dat helemaal los staat van de bedoelingen van kunstenaars en tentoonstellin­gsmakers – waarmee uiteraard niet gezegd is dat zij hem dat verhaal ook zouden misgunnen.

Mijn verhaal zou zich het best laten vertellen in de vorm van een feuilleton.

Ik hanteerde de volgende werkwijze. Van de drie Take-tentoonstellingen die er in totaal kwamen (in augustus 1996 opende Take Two, met negen kunstenaars, in juli 1997 Take Three, met zes kunstenaars) legde ik zoveel mogelijk kunstwerken vast op foto. Dat leverde meer dan 200 beelden op die ik uitspreidde over de vloer van mijn werkkamer, om er net zo lang naar te gaan zitten turen tot ik er een sluitend verhaal in zag. De regels die ik mezelf daarbij stelde waren:

1. Ieder van de 23 kunstenaars die aan de Take-tentoonstellingen deelnamen, moest aan het feuilleton één beeld bijdragen.
2. Die 23 beelden konden óf een kunstwerk weergeven, óf een detail van een kunstwerk, óf een serie kunstwerken (meerluik).
3. Het te schrijven verhaal moest worden aangepast aan de beelden en niet omgekeerd. De beelden mochten dus niet worden veranderd.

Aan deze regels heb ik mij gehouden, op één uitzondering na. Uit de naam Sjarel Ex op het door Bas Oudt ontworpen visitekaartje heb ik de letters j, a, r, l en E weggehaald zodat er Sex overbleef. Deze ingreep leek mij wel verantwoord, aangezien de essentie van het ontwerp onaangetast bleef.